Uprkos različitim izazovima, bezbjednosna situacija u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija (UIKS) stabilna je, a ključni problemi s kojima se suočavamo su prebukiranost smještajnih kapaciteta i nedostatak kadra, kazao je u intervjuu za „Dan“ direktor UIKS-a Darko Vukčević.
Da li je uprava UIKS-a razgovarala s predstavnicima pritvorenika koji najavljuju štrajk od 15. septembra i smatrate li njihove zahtjeve opravdanim?
– Kada je riječ o najavi štrajka od strane određenog broja pritvorenika, ističemo da predstavnici zatvora, nezavisno od navedenog, kontinuirano obavljaju molbene i žalbene raporte, te prate stanje u svim zatvorskim jedinicama. U odnosu na navedeno, cijenimo potrebnim istaći da po pitanju prebukiranosti nadležni u UIKS-u, u saradnji sa resornim ministarstvom, preduzimaju sve potrebne mjere u cilju povećanja smještajnih kapaciteta. Kada je riječ o pritužbama koje se odnose na rad organa pravosuđa, ističemo da to nije nadležnost UIKS-a.
Kakva je trenutna situacija u Istražnom zatvoru kad je riječ o popunjenosti kapaciteta? Da li su tačni navodi da ste zbog prebukiranosti bili prinuđeni da pojedine pritvorenike prebacite u ćelije kod osuđenika?
– Apsolutno je netačno da su pritvorena lica u bilo kojem trenutku bila smještena u istim sobama sa zatvorenicima. Zakonom je jasno propisano da se pritvorena lica i zatvorenici smještaju odvojeno i ta odredba se u potpunosti poštuje. S tim u vezi, tačno je da je u Zatvoru za kratke kazne smješten određeni broj pritvorenika, ali njihove aktivnosti se organizuju odvojeno, bez mogućnosti bilo kakvog kontakta. U Upravi za izvršenje krivičnih sankcija trenutno je smješteno 745 pritvorenih lica, što predstavlja povećanje od 240 lica u odnosu na početak 2024. godine, kada je broj pritvorenika iznosio 505. U prethodnom periodu oslobodili smo značajan dio kapaciteta, prije svega u Zatvoru za kratke kazne, gdje je smješteno oko 165 pritvorenih lica, a kapacitet ovog objekta dodatno je proširen za 71 mjesto. Takođe, kapaciteti Istražnog zatvora prošireni su za dodatnih 60 mjesta, kao i kapaciteti Zatvora u Bijelom Polju, takođe za 60 mjesta, gdje je trenutno smješteno oko 117 pritvorenika. Međutim, činjenica je da su zbog ovog broja pritvorenika smještajni kapaciteti zgrade Istražnog zatvora i dalje opterećeni (a usljed činjenice da je struktura pritvorenika takva da veći broj lica jesu članovi, odnosno osumnjičeni su ili okrivljeni kao članovi OKG, te da se samim tim aktivnosti moraju organizovati odvojeno).
Kakva je trenutna bezbjednosna situacija u UIKS-u? Kako uspijevate da se izborite s bezbjednosnim rizicima, s obzirom na činjenicu da se iza rešetaka nalaze pripadnici rivalskih kriminalnih klanova, ali i nekadašnji čelnici bezbjednosnog sektora, bivši GST, bivši policajci…?
– U odnosu na trenutne izazove, rizike i prijetnje, te složenu strukturu pritvorenika, može se reći da je bezbjednosna situacija stabilna. Činjenica je da trenutno imamo veći broj pritvorenika za koje postoji sumnja ili su okrivljeni kao pripadnici OKG. S obzirom na navedeno, u znatnoj mjeri je otežan i sami dnevni raspored. Sa aspekta bezbjednosti, veoma je zahtjevno i složeno realizovati sve predviđene dnevne aktivnosti: boravak na otvorenom prostoru, posjete članova porodice, posjete advokata, podjele obroka, terapije, kao i mnoge druge aktivnosti, a uzimajući u obzir da se članovi različitih kriminalnih struktura ne smiju sastavljati, kao ni okrivljeni za ista krivična djela. S tim u vezi, poseban akcenat stavlja se na bezbjednost lica koja su članovi ili se izjašnjavaju kao članovi organizovanih kriminalnih grupa, pri čemu se vodi računa o raspoloživim kapacitetima za njihov smještaj. To se obezbjeđuje zahvaljujući dodatnim naporima svih zaposlenih u Upravi, koji, kako kroz redovan, tako i kroz prekovremeni rad, doprinose održavanju stanja bezbjednosti u zatvoru.
Da li su UIKS skorije posjećivali predstavnici Komiteta za prevenciju torture Savjeta Evrope (CPT) i, ako jesu, imate li povratnu informaciju o utiscima koje su tom prilikom stekli?
– Posljednja ad hok posjeta realizovana je u periodu od 6.6. do 13.6. 2022. godine, dok je prethodna redovna posjeta realizovana od 9.10. do 16.10.2017. godine. Povratna informacija o utiscima i nalazima CPT-a dostavlja se kroz zvanični izvještaj Komiteta, koji se nakon završetka procedure objavljuje i stavlja na raspolaganje javnosti.
Puno posla za sprovodničku službu
Koji su ključni problemi s kojima se suočavate?
– Osim smještajnih kapaciteta, problem je svakako i kadrovska nedostatnost. Naime, usljed nedostatka određenog broja izvršilaca, kontinuirano se obezbjeđuje ispomoć službenika između organizacionih jedinica. Na taj način, ostvaruju se sve zakonom propisane obaveze iz djelokruga rada ovog državnog organa. Takođe, još jedan od izazova svakako je i sve veći broj lica koja je na dnevnom nivou potrebno sprovoditi izvan UIKS-a, odnosno njihovo obezbjeđivanje kada su u pitanju bolnička liječenja. Međutim, na poseban način i uz dodatne napore svih zaposlenih, to se realizuje u skladu sa zakonskim obavezama. Bitno je napomenuti da menadžment UIKS-a, resorno ministarstvo i Vlada Crne Gore rade na stvaranju uslova za izgradnju novih objekata i, u konačnom, odgovora na izazove koji se tiču smještajnih kapaciteta.
