U Crnoj Gori je registrovano aktivno djelovanje deset visokorizičnih organizovanih kriminalnih grupa, od kojih najveći broj ima preko 30 članova, navodi se u Procjeni opasnosti od teškog i organizovanog kriminala (SOCTA 2021) objavljenoj večeras na sajtu Vlade!
U tom dokumentu piše da su mafijaški klanovi od izrade poslednjeg takvog dokumenta 2017. godine znatno ojačale u svakom smislu, a naročito brojčano.
“Registrovano je da su članovi pojedinih organizovanih kriminalnih grupa tokom prethodnog perioda na ključnim lokacijama u gradovima u kojima djeluju, instalirali savremene sisteme video nadzora na pozicijama u gradskom jezgru, što im je omogućavalo konstantno praćenje svih dešavanja na javnim mjestima, kao i planiranje izvršenja teških krivičnih djela”, navodi se u spisima.
Dodaje se da članovi organizovanih kriminalnih grupa koriste originalna biometrijska dokumenta zemalja regiona, koja su dobijena na prevaran način.
“Naime, pripadnici organizovanih kriminalnih grupa, uz koruptivne aktivnosti usmjerene prema nižerangiranim službenicima državne administracije zemalja regiona, dobijaju lične podatke (preminulih lica ili lica koja su interno raseljena), koje koriste prilikom podnošenja falsifikovane dokumentacije za izdavanje biometrijskih dokumenata”.
U Crnoj Gori krijumčarenjem se bave organizovane kriminalne grupe koje su uključene i u druge kriminalne aktivnosti – krijumčarenje narkotika, grupacije blisko povezanih lica, kao i pojedinci.
“Izražena finansijska moć, čvrsta hijerarhijska organizacija, veliki broj različitih ogranaka, odnosno ćelija sposobnih da samostalno sprovode kriminalne aktivnosti, širok krug potencijalnih saradnika specijalizovanih za realizaciju specifičnih zadataka, paralelne krijumčarske operacije, su samo neki od faktora koji će u narednom periodu uticati na prisustvo organizovanih kriminalnih grupa iz Crne Gore na transnacionalnom krijumčarskom tržištu”, poručeno je u SOCTA 2021.
Istaknuto je da je rizik od involviranosti kriminalnih grupa u pranje novca izražen kroz mogućnost njihovog učešća u of-šor firmama, otvaranja firmi koje u Crnoj Gori posluju u različitim oblastima, pa sve do kupovine pokretnih i nepokretnih stvari i drugih luksuznih dobara.
“Takođe, u vlasničkim strukturama firmi nalaze se članovi porodice ili druga njima bliska lica, koji su često i vlasnici vrijednih nepokretnosti, stečenih novcem koji je prihodovan kriminalnim aktivnostima”, istaknuto je u dokumentu.
Bezbjednosne službe u periodu između 2017. i 2021. godine registrovale su 60 mafijaških ubistava.
“Imajući u vidu činjenicu čvrste regionalne povezanosti između organizovanih kriminalnih grupa sa područja Crne Gore i organizovanih kriminalnih grupa sa područja zemalja regiona, prevashodno Srbije, mora se istaći da sukobi između organizovanih kriminalnih grupa nijesu ograničeni samo na teritoriju Crne Gore, već su uzročno posljedično povezani sa sukobima na teritorijama zemalja regiona, ali i pojedinih zemalja Evrope i svijeta. U sukobima navedenih organizovanih kriminalnih grupa u Crnoj Gori i zemljama regiona tokom izvještajnog perioda izvršeno je više od 60 teških krivičnih djela protiv života i tijela”.
U SOCTA-i piše da su organizovane kriminalne grupe iz Crne Gore uspostavile dominantne uloge na pojedinim segmentima krijumčarskih i distributivnih ruta i u saradnji sa istim ili sličnim kriminalnim strukturama iz zemalja regiona, znatno ojačale svoje kapacitete za sprovođenje krijumčarskih operacija na transkontinentalnom nivou:
“Kako kroz jačanje saradničke baze, tako i kroz uspostavljanje dominantne uloge na pojedinim segmentima krijumčarskih i distributivnih ruta. Iako su registrovane zaplene rekordnih količina kokaina koje su se krijumčarile posredstvom Luke Bar, sve intenzivnije aktivnosti organa za sprovođenje zakona, kao i složenost samih krijumčarskih operacija, može se konstatovati da se aktivnosti krijumčarenja kokaina ne odvijaju preko teritorije Crne Gore, koja ne predstavlja ključnu ulaznu tačku za region Zapadnog Balkana”.
Pojašnjeno je i da je “Balkanski kartel” tokom perioda u kom je rađenja poslednja SOCTA znatno intenzivirao svoje aktivnosti:
“Ne samo u dijelu povećanja količine kokaina koji se krijumčari, već i u odnosu na uspostavljanje čvrstih distributivnih mreža na području više zemalja Zapadne i Centralne Evrope, gdje se i regrutuju lica sa područja Crne Gore i zemalja regiona”.
U SOCTA-i je ocijenjeno i da je struktura visokorizičnih organizovanih kriminalnih grupa “ostala relativno čvrsta”.
“Te je kao takva zasnovana na jasnom hijerarhijskom ustrojstvu, sa izraženim ulogama vođa i ključnih članova, sa više ćelija odnosno ogranaka, koji svoje sjedište imaju i van granica Crne Gore, jasnoj podjeli zadataka, specijalizaciji za sprovođenje određenih kriminalnih aktivnosti i poštovanju pravila unutrašnje discipline i strateškom opredjeljenu ka primjeni nasilja”.
Nadležni su, kako piše, registrovali trend konstantnog jačanja unutrašnje strukture visokorizičnih organizovanih kriminalnih grupa:
“Kroz kontinuirano angažovanje novih članova i čvršće uvezivanje sa regionalnim i transnacionalnim kriminalnim strukturama. Dominantna kriminalna aktivnost organizovanih kriminalnih grupa sa područja Crne Gore i dalje je krijumčarenje narkotika, prvenstvo kokaina na međunarodnom nivou”.
U SOCTA-i piše da kriminalci prljavi novac ulažu u kupovinu nekretnina:
“U aktivnostima koje se odnose na pranje novca, registrovano je da novac stečen kriminalnim aktivnostima ulažu u građevinske djelatnosti, kupovinu nekretnina, turističke komplekse, ugostiteljstvo, organizaciju igara na sreću, kako na području Crne Gore, tako i na području drugih zemalja. Za navedene aktivnosti često se koriste privatne firme koje postoje dugi niz godina, a koje su angažovane na prethodno navedenim poslovima”.