Iako imamo Zakon o nelegalnom poslovanju, svo rentijerstvo u Crnoj Gori uglavnom se odvija mimo zakonskog okvira, tako da stotine miliona eura prolaze van finansijskog sistema ove države, kazao nam ispred Udruženja podstanara Crne Gore Dragan Živković.
To, po njegovim riječima čini štetu po budžet od nekoliko desetina miliona eura na godišnjem nivou.
Živković je za portal A plus, pojasnio da Monstat nije taj koji može da izradi spisak podstanara, te da su se oni u Udruženju prihvatili zadatka izrade Registra podstanara.
“Ne postoji zakonska regulativa po kojoj bi Monstat mogao da postupa I zato su podstanari još uvijek neprepoznati, nezaštićeni i prepušteni sami sebi. To je to jedan od razloga zbog kojeg smo pokrenuli projekat ‘Sigurno, priuštivo, subvencionisano podstanarstvo’, i u tom smislu samoinicijativno pokrenuli izradu Registra podstanara”, ističe on.
Spisak će kako pojašnjava Živković, biti od ogromne koristi prije svega za sve podstanare jer bi oni konačno mogli bili prepoznati i evidentirani u društvu, što bi doprinijelo da potencijalna finansijska podrška od strane države ili lokalnih samouprava, bude ciljano i dodijeljena.
Saznajemo da je Udruženje podstanara kroz svoju trogodišnju borbu stupilo u kontakt sa poslanicima i brojnim donosiocima političkih odluka u državi, ali kako su reakcije izostale konstatuju da iskrene namjere da se pomogne građanima koji žive podstanarskim životom zapravo nije ni bilo .
Nameće se pitanje da li bi “Registar podstanara”, nekom i smetao imajući u vidu da prema procjenama u Crnoj Gori ima preko 30.000 hiljada podstanarskih porodica od čega samo u Glavnom Gradu preko 15.000 porodica žive kao podstanari.
“To može smetati samo onim političkim strukturama koje ne zanima što preko 100.000 građana živi u podstanarskom statusu, što na desetine hiljada porodica žive u siromaštvu, bez ikakve nade da će za života steći sigurno stanovanje”, kaže Živković dodavši da većina političara stvari gleda kroz takozvani politički digitron.
“Možda postoji i određeni strah kod političkih elita da bi ‘naljutili’ stanodavce I izgubili dio glasova”, konstatuje Živković.
Da su cijene zakupa stanova, što bi se narodski reklo “otišle u nebo”, govori podatak da se Udruženju javljaju porodice koje nisu u mogućnosti da izmiruju obaveze I samim tim budu istjereni na ulicu od strane stanodavaca.
“U Podgorici ne možete više naći recimo jednosoban stan ispod 400 – 500 eura. Na primorju te cijene čak idu i još više, što je ogroman udar na budžet svake osobe koja je prinuđena da iznajmljuje stan”, smatra Živković
Iako kod građana postoji bojazan da bi legalizacija podstanarskih stanova i isključivo izdavanje koje bi podrazumijevalo potpisivanje ugovora sa definisanom kirijom i plaćanje dažbina državi dodatno podiglo cijene, iz Udruženja kažu da to nikako ne može biti realnost.
“Upravo suprotno. Uređenjem ove oblasti država bi mogla da utiče da cijene zakupa pojeftinjuju a ne da budu još veće. U regulisanoj oblasti rentijerstva vi uvodite red pa tako propisujete koliko se mogu izdavati stanovi po gradskim zonama, koliko vaša rentirana jedinica zapravo jeste kvalitetna da bi se izdavala uopšte ili za koji novac se može izdavati. Dakle,kategorizacija rentiranih jedinica”, pojašnjava ovu problematiku Živković.
On dodaje da je potrebno raditi na edukaciji stanodavaca jer mnogi od njih nisu upoznati koliko iznosi godišnji porez na rentiranje, te koliko je to zapravo malo u odnosu na dobit koju ostvaruju.
“Mnogo je toga za uraditi I što se prije počne prije ćemo dobiti red u ovoj za sada ogromnoj sivoj zoni poslovanja gdje podstanari trpe najveću štetu”, zaključuje Živković za A plus.
