Veliki investicioni samit o Zapadnom Balkanu koji organizuje Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) održan je danas u Londonu. Ovo je bio šesti investicioni samit Zapadnog Balkana koji je organizovala EBRD. Prvi je održan u februaru 2014. i okupio je više od 500 delegata u EBRD sjedištu u Londonu. To je ujedno bio prvi događaj koji je okupio i sve čelnike vlada Zapadnog Balkana na jednom mjestu, na temu buduće ekonomske saradnje.
Ovom jedinstvenom događaju u sjedištvu EBDR u Londonu prisustvovao je, kao gost Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), dr Duško Knežević, predsjednik Atlas grupe i Univerziteta Mediteran.
“Imao sam izuzetnu čast i veliko zadovoljstvo da budem gost Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) i učestvujem u ovom jedinstvenom događaju – Western Balkans Investment Summit 2024, koji je u organizaciji EBRD održan danas u Londonu. Vodila se vrlo korisna diskusija, veliki broj investitora je pokazao interesovanje za ulaganja u zemlje Zapadnog Balkana”, prenio je utiske sa ovog skupa dr Duško Knežević.
Današnjem samitu u Londonu nisu prisustvovali svi lideri zapadnobalkanske šestorke iako su bili najavljeni.
Crnu Goru je predstavljao predsjednik Vlade Milojko Spajić, a Srbiju premijerka Ana Brnabić. Takođe, skupu u sjedištu EBDR bili su prisutni i premijeri Sjeverne Makedonije Talat Džaferi i Kosova Aljbin Kurti. Predsjedavajuća Vijeća ministara BiH Borjana Krišto i premijer Albanije Edi Rama uključili su se u razgovor putem video linka.
U uvodnom dijelu Samita učesnicima se obratila predsjednica EBRD Odil Reno-Baso, a učesnike skupa su putem video linka pozdravili predsjednik Evropskog saveta Šarl Mišel i evropski komesar za proširenje Oliver Varhelji.
Centralni događaj ovog izuzetnog skupa u Londonu bila je interaktivna sjednica premijera sa stranim investitorima, na kojoj su predstavili svoju viziju razvoja regiona, sa ključnim projektima i mogućnostima za ulaganja.
Poseban panel bio je posvećen zelenoj energiji na Zapadnom Balkanu, budući da je zelena tranzicija jedan od ključnih prioriteta Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD)u regionu.
Cilj Samita je da se istaknu potencijalne investicione i poslovne mogućnosti u regionu Zapadnog Balkana i promovišu regionalni i prekogranični projekti, kako piše u platformi EBDR. Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) osnovana je 1991. godine sa ciljem da se ubrzaju i ojačaju procesi tržišnih reformi i tranzicije u zemljama Centralne i Istočne Evrope i stvore uslovi za efikasno funkcionisanje otvorenih tržišnih privreda u ovim zemljama. Vlasnici Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), čije sjedište je u Londonu, su vlade 66 država sa pet kontinenata i dvije organizacije (Evropska unija i Evropska investiciona banka). Njihove kontribucije predstavljaju osnovni kapital banke.
EBRD sa svojim kapitalom predstavlja najvećeg pojedinačnog investitora u regionu. Banka koristi svoju blisku saradnju sa vladama država u regionu kako bi promovisala stvaranje što boljeg i efikasnijeg poslovnog okruženja. Pravilo poslovanja EBRD nalaže da “banka sarađuje samo sa onim zemljama koje su posvećene demokratskim principima”.
Crna Gora član EBDR od juna 2006.
Crna Gora postala je član Evropske banke za obnovu i razvoj (European Bank for Reconstruction and Development – EBRD) ubrzo po osamostaljenju. Bord Guvernera EBRD-a, na sjednici održanoj 25. oktobra 2006. godine, potvrdio je da je Republika Crna Gora ispunila uslove za prijem u članstvo Banke.
Nakon toga, Generalni sektetar banke je izdao sertifikat da je Republika Crna Gora postala član Evropske banke za obnovu i razvoj, retroaktivno, od 3. juna 2006. godine.
Prijemom Crne Gore u članstvo EBRD-a ispunjeni su svi uslovi za nastavak uspješne saradnje sa EBDR-om na već započetim projektima.
Evropska banka za obnovu i razvoj od 2006. godine do danas opredijelila za projekte u Crnoj Gori blizu blizu 6 milijardi eura.
Sa sastanka u Podgorici premijera Milojka Spajića i predsjednice EBDR Odila Reno–Bao (Odile Renaud- Basso), koja je boravila u prvoj poseti Crnoj Gori sredinom februara, poručeno je da je Evropska banka za obnovu i razvoj spremna je da pruži zamajac ubrzanom ekonomskom rastu Crne Gore. Razgovarano je o velikim razvojnim potencijalima, koje je potrebno efikasno i na održiv način valorizovati.
Spajić je prezentovao ambiciozne razvojne planove 44. vlade, a utvrđena je mogućnost zajedničkog rada sa EBRD na brojnim projektima. Iz kabineta premijera je tada saopšteno da je najavljena saradnja u razvoju energetskih kapaciteta iz obnovljivih izvora energije, čime će se ubrzati zelena tranzicija, i kroz unapređenja infrastrukture, prvenstveno izgradnjom auto-puteva i modernizacijom željeznice.
Ministar finansija Novica Vuković imenovan je za guvernera Crne Gore u Evropskoj banci za obnovu i razvoj.
