Piše: Zoran Milović
Srpska napredna stranka ubjedljivo je pobijedila na vanrednim parlamentarnim izborima i ova partija će nastaviti neprikosnoveno da vlada Srbijom u naredne četiri godine. Građani su se jasno opredijeli za budućnost, dajući apsolutnu podršku listi „Aleksandar Vučić Srbija ne sme da stane” koja je trijumfovala na parlamentarnim izborima osvojivši oko 47 odsto glasova, odnosno 129 mandata za apsolutnu većinu u Skupštini Srbije koja ima ukupno 250 mjesta. Skoro identičan rezultat je SNS ostvarila i na izborima za Skupštinu Vojvodine, sa osvojenih 47,33 odsto glasova, odnosno 67 mandata, od 120 poslaničkih mjesta. Postigla je izuzetan rezultat i u većini gradova i opština u Srbiji od 53 u kojima su održani vanredni lokalni izbori, dok je u Beogradu osvojila 39,34 odsto glasova, odnosno 49 mandata od 110 odborničkih mjesta, ispred opozicione liste “Srbija protiv nasilja” sa 34,27 odsto glasova (42 mandata).
SNS vlada Srbijom od 2012. godine, a Vučić je odstupio sa mjesta stranačkog lidera, postavši, kako je rekao, običan član. Ipak, njegovo ime bilo je na izbornoj listi, kao što je bilo i najčešće pominjano i viđeno u predizbornoj kampanji.
Narod u Srbiji je prepoznao šta je sve konkretno urađeno za vrijeme vlasti koju predvodi Aleksandar Vučić. Zahvaljujući odgovornoj politici koju sprovodi Srpska naprеdna stranka u posljеdnjoj dеcеniji, Srbija je na putu naprеtka i razvoja, što sе vidi kroz stabilnе makroеkonomskе pokazatеljе, konstantan rast primanja građana, velike infrastrukturnе projеktе koji sе uveliko rade, nove fabrika i nova radna mjеsta koja sе otvaraju.
Ocijenjeno je, dakle, da je motor i pokretač napretka Srbije lista „Aleksandar Vučić Srbija ne sme da stane”. SNS vlada Srbijom od 2012. godine, a Vučić je odstupio sa mjesta stranačkog lidera, samo je njegovo ime bilo je na izbornoj listi, što je očigledno bilo i odlučujuće u predizbornoj kampanji.
Uz predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, prvog jutra poslije izbora jedno od najčešćih lica na naslovnim stranama novina i portala bio je – doktor Branimir Nestorović. Njegova lista „Mi, glas naroda" osvojila je na republičkom nivou velikih 4,6 odsto glasova, što joj je donijelo epitet najvećeg iznenađenja izbora. Još bolji rezultat Nestorović, koji je popularnost stekao tokom pandemije korona virusa, ostvario je u Beogradu – 6,5 odsto glasova. To u praksi znači da bi upravo on mogao da bude tas na vagi kada je u pitanju buduća vlast u Beogradu.
Opozicione stranke okupljene u bloku “Srbija protiv nasilja”, koje su najavljivale promjenu vlasti u Srbiji, ne mogu se podičiti rezultatima u trci za Narodnu skupštinu, sa svega 23,2 odsto osvojenih glasova (ili 64 mandata). U Beogradu su izgubili od SNS-a s manjom razlikom, pa pokušavaju na silu da promijene rezultate izbora. Kobna im je greška što su prljavom kampanjom forsirali gotovo referendumsku atmosferu “za i protiv Vučića”, pritom ne nudeći konkretan program i ideju kuda Srbija treba da ide.
Solidan rezultat i na republici (5 odsto) i u Beogradu (6,3) ostvarila je koalicija Nada, Nova Demokratske stranke Srbije i Pokreta za obnovu kraljevine Srbije, mada lider Miloš Jovanović nije do kraja zadovoljan…
Jedno od najvećih iznenađenja je veliki pad podrške Socijalističkoj partiji Srbije, osvojila je tek 6,6 odsto glasova, što je najslabiji rezultat od izbora 2007. godine. Socijalisti su na izbore išli sa idejom da Ivica Dačić ponovo bude premijer, što je očigledno bio pogrešan izbor i dovodi u pitanje budućnost stranke i njenog lidera.
Ipak, najviše je kažnjena kolona sa desnice. Zavetnici i Dveri doživjeli su pravi debakl ostavši ispod cenzusa od tri odsto. Na prethodnim izborima te stranke nastupile su odvojeno i osvojile gotovo po četiri odsto, a sada zajedno tek 2,8.
Boris Tadić, nekadašnji predsjednik Srbije, danas lider Socijaldemokratske partije, u koaliciji sa pokretom Dosta je bilo Saše Radulovića, sada je osvojio 1,2 odsto glasova i ostao van parlamenta, kao i poslije izbora 2022. godine. Slična je situacija i sa Čedomirom Jovanovićem, nekada bliskim saradnikom Zorana Đinđića, koji je osvojio tek 0,2 odsto glasova. Ni Narodna stranka Vuka Jeremića nije bolje prošla, ostala je ispod cenzusa, osvojivši tek 0,8 odsto glasova.
Tako su ovi izbori u Srbiji, kako je ocijenio neko od analitičara, bili “pravo čistilište”. Svakako nije iznenađenje što će lista “Aleksandar Vučić – Srbija ne sme da stane” i dalje diktirati tempo političkog života u Srbiji, mada se nije očekivalo da će to moći da uradi sama i da će u budućoj Skupštini da ima natpolovičnu većinu.
„Apsolutna pobjeda zbog koje sam izuzetno srećan, rezultat je bolji nego na prethodnim izborima, 2022. godine”, rekao je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić u izbornom štabu SNS, što je bio znak da poteče šampanjac.
Priliku da lično čestita pobjednicima izbora u Srbiji imao je Andrija Mandić, lider Nove srpske demokratije, koja godina otvoreno gaji bliske odnose sa Srpskom naprednom strankom.
To što se predsjednik Skupštine Crne Gore Andrija Mandić pojavio u izbornom štabu liste “Srbija ne sme da stane”, koju je predvodio predsjednik Srbije Aleksandar Vučić, izazvao je veliku buru u crnogorskoj javnosti. Mandića je oštro kritikovao veći broj političkih stranaka u Crnoj Gori.
Najglasniji su oni “branitelji crnogorskog identiteta”, koji ne kriju svoju srbomržnju, pokušavajući da u ovom Mandićevom postupku vide “veliku izdaju”, podsjećajući ga da “on više nije lider jedne partije u Crnoj Gori koja je bliska SNS-u, već i predstavnik zakonodavne vlasti”.
I predsjednik Crne Gore Jakov Milatović je saopštio “da Mandiću nije bilo mjesto u bilo kom izbornom štabu u Srbiji u izbornoj noći”. Treba li Milatovića podsjećati kako je prozivan od istih glasnogovornika u Crnoj Gori povodom druženja sa Vučićem u degustiranju vina na sajmu u Beogradu?!
Istu crnogorsku političku “elitu” trebalo bi priupitati zašto su ćutali na boravak lidera Bošnjačke stranke, Ervina Ibrahimovića, tadašnjeg potpredsjednika Vlade i ministra kapitalnih investicija u 43. vladi, u Turskoj kada je bio na bini uz predsjednika Turske Redžepa Tajipa Erdogana, na otvaranju džamije u Istanbulu. Džamija je otvorena uoči predsjedničkih i parlamentarnih izbora koji su bili zakazani za 14. maj 2023. godine. Nije objašnjeno da li je Ibrahimović otputovao u Tursku na poziv Erdogana, koji je povod
posjete i da li Ibrahimović podržava Erdogana u kampanji.
Da bi podrška Erdoganu od Bošnjačke stranke bila ubjedljiva, postarao se njihov lider Ibrahimović. Poslao je u Tursku funkcionere Bošnjačke stranke, u kojoj su bili ministar rada i socijalnog staranja Admir Adrović, državni sekretar u Ministarstvu odbrane Asmir Pepić, kao i njihov partijski kolega Enes Husović, da učestvuju na mitingu podrške vladajuće Stranke pravde i razvoja koji je održan 7. maja na aerodromu Ataturk u Istanbulu.
Nikome od političkih subjekata i dežurnih “branitelja”, koji sada razapinju Andriju Madića, nije zasmetalo direktno miješanje državnih funkcionera u izbornu kampanji predsjednika Turske.
Isto kao što je bilo sasvim normalno, bez podignute tenzije i sa ćutnjom, propraćeno gostovanje predsjednika vlade Crne Gore Dritana Abazovića u Prištini 14. aprila, gdje mu je gradonačelnik uručio “ključ grada”. Može li išta biti sporno u izjavi Abazovića: “Možda se, simbolično, osjećam kao građanin Prištine, a zaista se osjećam kao kod kuće”?!
Ili, kada je prije samo mjesec dana, 22. novembra 2023. doskorašnjem premijeru Crne Gore u Tirani, na svečanosti povodom obilježavanja Dana Arbereša, uručen “Zlatni orao”, kada je Dritan Abazović u obraćanju, nakon uručenja priznanja, rekao da ono “treba da bude simbol saradnje i ljubavi između Albanaca širom svijeta”.
Ako su su građani orijentisani za “građansku, multietničku i evropsku Crna Gora kao siguran dom za sve njene narode”, onda nije ljekovito primjenivati različite aršine za njene građane.
Ako nikome u Crnoj Gori ne smeta kad neko od političara iz bošnjačkog korpusa bude na bini uz turskog predsjednika u znak podrške u kampanji za izbore u Turskoj, ili premijer Albanac komotno se osjeća u Tirani ili Prištini, zašto ista ta “politička elita” osuđuje prisustvo Andrije Mandića u izbornom štabu najjače parlamentarne stranke Srbije.
Da li najnoviji eho crnogorske političke scene doprinosi širenju multietničke saradnje, ili je ipak u pitanju samo mržnja prema svako ko ne krije da pripada “srpskom svetu”, kako hoće pežorativno, ili bolje reći osvetnički, da nazovu sve one koji se deklarišu da su Srbi!
