Crna Gora spada u grupu evropskih zemalja sa visokim procentom zatvorenika koji iza rešetaka čekaju pravosnažnu presudu, navodi se u godišnjem izvještaju Savjeta Evrope o broju zatvorenika u evropskim zemljama (SPACE). Iz Savjeta Evrope ističu da u Crnoj Gori 42 odsto zatvorenika još čeka kraj suđenja, dok je u periodu između januara 2022. i 2023. godine broj zatvorenika porastao za 11 procenata.
„Drugu godinu zaredom, broj zatvorenika u evropskim državama je porastao… Taj podatak je u suprotnosti sa snažnim trendom pada stope zatvaranja koji je bio primjetan od 2013. godine, pa ostaje da se vidi zbog čega je došlo do promjene trenda. Prenaseljenost je i dalje važan izazov za mnoge zatvorske uprave“, navodi šef istraživačkog tima SPACE Marselo Aebi.
U izvještaju se upozorava na prenaseljenost zatvora u Turskoj, Gruziji, Moldaviji, Azerbejdžanu, Mađarskoj, Poljskoj, Slovačkoj i Albaniji. Prema podacima Savjeta Evrope u crnogorskim zatvorima se trenutno nalazi 1.036 zatvorenika, od kojih su 14.5 procenata strani državljani a 3.5 odsto žene. Crna Gora se nalazi među državama sa najvećim procentom zatvorenika starih između 18 i 25 godina, kao i onih starijih od 50 godina. U izvještaju se pojašnjava i da je najmanje zatvorenika između 25 i 49 godina starosti.
Upozorava se i da Crna Gora spada u grupu evropskih zemalja sa velikim brojem samoubistava u odnosu na broj zatvorenika, kao i brojem zatvorenika na jednog zatvorskog čuvara. Navodi se i da se je 10 odsto zatvorenika iza rešetaka zbog ubistava, dok je 20 procenata u zatvoru zbog trgovine drogom. U izvještaju se ističe i da su dnevni troškovi za jednog zatvorenika u Crnoj Gori 28 eura, što je malo ispod evropskog minimuma. Najveći troškovi po zatvoreniku su u San Marinu ( 523 eura), dok su najniži u Sjevernoj Makedoniji (25 eura).
„Više od polovine zatvorenika u Evropi služi kazne zbog krivičnih djela povezanih sa nasiljem i trgovinom drogom. Najčešća krivična djela su trgovina narkoticima, ubistva i ubistva u pokušaju, krađa, silovanje, dok je najmanje zatvorenika osuđenih za razbojništvo i zlostavljanja”, navodi se u izvještaju SE.
Evropska Komisija (EK) je u izvještaju o napretku za 2023. upozorila na prenaseljenost zatvora u Podgorici i Bijelom Polju, navodeći da dijelovi zatvorskih i pritvorskih jedinica moraju biti renovirani i modernizovani radi poboljšanja uslova za boravak zatvorenika.
“Uprkos nekim poboljšanjima uslovi u zatvorima, istražnim zatvorima i psihijatrijskim bolnicama su i dalje ispod međunarodnih standarda. Uslovi života u ženskom zatvoru su pristojni i higijena je zadovoljavajuća, ali su uslovi života i higijena i dalje loši u prepunoj psihijatrijskoj bolnici u Dobroti”, navodi se u izvještaju EK.
