Vlada neće produžiti program ekonomskog državljanstva koji ističe 31. decembra, saopštilo je za “Dan” više izvora iz vrha vlasti. Iako je dobar dio ministara zadovoljan efektima programa, koji je donio oko 300 miliona investicija i oko 70 miliona prihoda državi, ne mogu ga produžiti jer je Evropska unija eksplicitno protiv ovog programa. To je i glavni razlog zbog kojeg ga Vlada, na čijem čelu je Dritan Abazović, neće produžavati.
Resori Vlade su, prema informacijama Dana, pripremili materijal u vezi sa ekonomskim državljanstvom, koji bi trebalo da se razmatra na današnjoj sjednici Vlade. Na jučerašnjoj sjednici Komisije za ekonomska pitanja (KEP) informacija o ekonomskom državljanstvu nije razmatrana, već je o tome bilo priče u okviru izvještaja o razvojnim projektima.
Tako da, Crna Gora od 1. januara naredne godine, ne može prodavati pasoše za novac i investicije, što je bio slučaj od 2019. godine kada je startovao program. On je usvojen dok je na čelu Vlade bio Duško Marković (DPS) i trebalo je da bude završen 2021. godine, međutim, vlada Zdravka Krivokapića je poslednjih dana prošle godine odlučila da program produži na još godinu, uprkos oštrom protivljenju zvaničnika Evropske komisije.
Portparolka Evropske komisije Ana Pisonero je više puta isticala da Crna Gora treba da preispita šemu dodjele državljanstva investitorima i ukazala da takve šeme predstavljaju moguće rizike kao što su pranje novca, utaja poreza, finansiranje terorizma, korupcija i upliv organizovanog kriminala.
Vlada, ukoliko želi da ponovo prodaje zlatne pasoše, treba da osmisli program i dogovori ga zajedno s EU. Odnosno, treba da donese program koji će biti po ukusu EU, s obzirom na to da smo zemlja kandidat za ulazak u Evropsku uniju.
Ministar finansija Aleksandar Damjanović ranije je kazao da su evropski eksperti tražili da se program obustavi, ali i ukazao da u 19 zemalja EU trenutno postoje slični projekti. Istakao je da bi Crna Gora trebalo da razmišlja o modelu u vezi sa ovim projektom koji se primjenjuje u tim evropskim zemljama.
U Crnoj Gori se od 2019. godine mogao kupiti pasoš za 350 do 550 hiljada eura, zavisno od lokacije gdje se želi investirati novac.
Premijer Abazović je prošle sedmice kazao da Vlada mora ukinuti program na zahtjev EU, iako bi od njega mogla da izgradi cijeli autoput.
“Tražimo alternativu kako bismo sličan program nastavili na način da bude prihvatljiv EU, a koji bi zadovoljio interese Crne Gore o ekonomskom razvoju”, rekao je nedavno Abazović.
Ukazao je da jedna pravila u vezi sa ekonomskim državljanstvom važe za zemlje članice Evropske unije, a druga se traže od zemalja kandidata.
Podnijeto 779 aplikacija, projekat donio 310 miliona
Projekat ekonomskog državljanstva, koji je startovao u januaru 2019. godine, prema podacima iz oktobra, donio je 310 miliona eura. Od ukupne sume 188 miliona nalazilo se tada se na posebnom računu (ESCROW) gdje su stranci koji su željeli crnogorski pasoš morali da uplate novac, dok je ostatak prenesen na račune države i investitora koji grade razvojne projekte u oblasti turizma.
Do oktobra bilo je podnijeto 779 aplikacija za “zlatni pasoš”, od kojih je 166 odobrenih zahtjeva, dok su 73 odbijena, a preostali su se nalazili u postupku obrade.
Veliki broj pasoša dodijeljen je državljanima Ruske Federacije.
Prije nego što je počeo program, Crna Gora je dodijelila pasoše brojnim kontroverznim ličnostima, među kojima je najpoznatija bivši premijer Tajlanda Taksin Šinavatra.
