Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i premijer Kosova Aljbin Kurti večeras će u Briselu nastaviti dijalog pod okriljem EU, a u fokusu sastanka biće primjena dogovorenog.
Zajednički sastanak Vučića, Kurtija, šefa evropske diplomatije Žozepa Borela i specijalnog predstavnika EU za dijalog Miroslava Lajčaka počeće u 18.00.
Prema najavi Evropske službe za spoljne poslove (EEAS), na sastanku će biti riječi o primjeni Sporazuma o putu ka normalizaciji odnosa Kosova i Srbije, o kojoj su Vučić i Kurti postigli saglasnost 18. marta u Ohridu.
Od strana se očekuje da usvoje Deklaraciju o nestalim licima, koja će biti prva tačka dnevnog reda, a potom će uslediti predstavljanje i rasprava o prvom Nacrtu statuta Asocijacije/Zajednice opština sa srpskom većinom na Kosovu, navela je EEAS.
Strane će, kako se navodi, imati priliku da razgovaraju i o aktuelnim političkim pitanjima, a po završetku sastanka Borelj će se obratiti javnosti.
Današnja runda dijaloga uslijediće poslije novog rasta tenzija u odnosima Beograda i Prištine zbog organizovanja vanrednih lokalnih izbora u četiri opštine sa srpskom većinom na sjeveru Kosova, na koje je izašlo oko 3,5 odsto birača.
Zbog održavanja tih izbora 23. aprila, koje su Srbi bojkotovali, Vučić je u više navrata oštro govorio i o kosovskim vlastima i o Zapadu, prije svega zemljama Kvinte. Povod za oštru Vučićevu retoriku bio je i početak procedure za prijem Kosova u Savjet Evrope, dan posle izbora na sjeveru Kosova.
Dvije strane se najviše spore oko formiranja Zajednice srpskih opština (ZSO), na čiju neophodnost su prethodnih dana ukazivali i predstavnici vodećih zapadnih zemalja.
Upravo je ZSO ključ za implementaciju Sporazuma budući da Beograd tvrdi da neće primijeniti ništa od dogovorenog u Ohridu prije nego što Priština započne formiranje Zajednice.
Takođe, formiranje ZSO je jedan od dva uslova Srba na sjeveru Kosova za povratak u kosovske institucije, koje su napustili u novembru. Drugi uslov je povlačenje kosovskih specijalaca sa sjevera Kosova.
Dodatni problem predstavlja činjenica da su na lokalnim izborima 23. aprila za gradonačelnike četiri opštine izabrani Albanci, a za funkcionisanje ZSO neophodno je učešće srpske zajednice u lokalnoj vlasti.
Ministar spoljnih poslova Srbije Ivica Dačić prethodnih dana je više puta rekao da “bez ZSO neće biti implementacije ni drugih djelova” dogovora iz Ohrida.
Dačić je juče ocijenio da će Priština nastaviti sa politikom izbjegavanja formiranja ZSO i minimiziranja njenog značaja, od imena, statuta, upravljačkog tima, do ovlašćenja.
Kurti, sa druge strane, ponavlja da neće dozvoliti da ZSO bude “nova Republika Srpska”.
“Osiguraću da se ispuni ono što je dogovoreno 27. februara u Briselu, postojanje odgovarajućeg nivoa samouprave srpske zajednice prema najvišim evropskim i međunarodnim standardima za zaštitu manjina. Ali ono što nećemo dopustiti je pravo na stvaranje bilo čega što bi izgledalo kao Republika Srpska u BiH. Nećemo dopustiti satelitsku paradržavu s destruktivnom suštinom koja bi potkopavala državnost Kosova”, rekao je Kurti u petak.
Zvaničnici EU i SAD upućeni u proces dijaloga očekuju opipljiv pomak na današnjem sastanku Vučića i Kurtija, dok evropski analitičari iznose različite stavove po tom pitanju. Lajčak je juče rekao da će sastanak biti “posebno važan”.
(BETA)
