Uprkos rastu prihoda od skoro 575 miliona eura, Vlada je prošlu godinu završila sa deficitom od 80 miliona eura, pokazuju preliminarni podaci Ministarstva finansija iskazani u Programu ekonomskih reformi (PER). Vladu je do kraja oktobra vodio Dritan Abazović, nakon čega je za premijera izabran Milojko Spajić. Na čelu Ministarstva finansija je u istom periodu bio Aleksandar Damjanović, dok je sada na toj poziciji Novica Vuković.
“Shodno planiranim nivoima prihoda i rashoda budžeta u 2023. godini, preliminarni deficit javne potrošnje ostvaren je u iznosu od 80 miliona eura, odnosno 1,2 odsto procijenjenog BDP-a, dok je ostvaren primarni suficit na nivou od oko 47 miliona eura ili 0,7 odsto BDP-a”, piše u dokumentu koji je usvojen na poslednjoj sjednici Vlade.
Prema preliminarnim podacima, javni prihodi su iznosili 2,895 milijardi, dok su javni rashodi iznosili 2,975 milijardi. Javni prihodi su u odnosu na 2022. godinu veći za 573 miliona, dok su rashodi veći za 404 miliona eura.
“Javni prihodi u 2023. godini, prema preliminarnim podacima, ostvareni su u iznosu od 2,895 milijardi eura ili 44,9 odsto procijenjenog BDP-a i u odnosu na naplaćene u 2022. godini veći su za 573 miliona eura ili 24,7 odsto. Zabilježeni rast prihoda, osim priliva koji se tiču jednokratnih prihoda, rezultat su uspješne turističke sezone, unaprijeđene poreske discipline, suzbijanja nelegalnog prometa na tržištu duvana i duvanskih proizvoda, kao i povećane lične potrošnje i uvoza”, pojasnili su iz Ministarstva finansija, koje je pripremalo dokument.
Najznačajniji rast u 2023. godini ostvaren je kod naplate prihoda po osnovu PDV-a koji su iznosili 1,059 milijardi eura i veći su za 151,2 miliona eura ili 16,7 odsto u odnosu na naplaćene u 2022. godini. Porezi i doprinosi na zarade naplaćeni su u iznosu od 710,7 miliona eura, što je u odnosu na 2022. godinu više za 111,2 miliona eura ili 18,6 odsto. Prihodi od akciza ostvareni su u iznosu od 323,1 milion eura ili pet odsto BDP-a, što je za 77,3 miliona eura ili 31,4 odsto više u odnosu na 2022. godinu. Kada su u pitanju prihodi po osnovu poreza na dobit pravnih lica, oni su ostvareni u iznosu od 151,3 miliona eura i bilježe znatan rast u odnosu na ostvarene u 2022. godini, i to u iznosu od 61,1 milion eura ili 67,8 odsto. Donacije su iznosile 130,8 miliona, što je skoro 50 odsto više u odnosu na 2022. godinu.
Kada je u pitanju javna potrošnja, prema preliminarnim podacima, izvršena je u iznosu od 2,975 milijardi i veća je za 404 miliona eura ili 15,7 odsto u odnosu na 2022. godinu.
“Uvećanje se dominantno odnosi na rast ukupnog fonda bruto zarada i to po osnovu povećanja zarada zaposlenih u javnom sektoru, kao i kapitalnih izdataka”, piše u dokumentu.
Tekući budžet je uvećan za 353 miliona i iznosio je 2,608 milijardi. Najveća odstupanja odnose se na zarade, za šta je lani izdvojeno 113 miliona više. Odstupanja je bilo i kod transfera po osnovu prava iz oblasti socijalne zaštite u iznosu od 75 miliona, zatim Fonda PIO i uvećanja penzija u iznosu od 84 miliona, dok je za kamate dato 32,5 miliona više.
Konačne podatke o izvršenju budžeta u 2023. godini Ministarstvo finansija bi trebalo da objavi krajem januara ili početkom februara.
Od hedžinga i ekonomskog državljanstva 130 miliona
Znatan dio povećanja budžetskih prihoda odnosio se na jednokratne prilive koji nisu vezani za nove mjere fiskalne politike ili značajnije strukturne reforme kojima se unapređuje struktura privrede i stvara nova vrijednost. Prema preliminarnim podacima, učešće jednokratnih prihoda u ukupnim prihodima u 2023. godini iznosilo je oko 180 miliona eura.
“Najznačajniji se odnose na naplaćene prihode po osnovu hedžing aranžmana zaključenog u 2021. godini, radi zaštite od valutnog rizika kredita zaključenog u dolarima za potrebe izgradnje auto-puta Bar–Boljare, u iznosu od 60 miliona eura, zatim akumuliranih prihoda iz prethodnog perioda po osnovu implementacije programa “ekonomskog državljanstva”, koji su planirani u 2023. godini u iznosu od 70,8 miliona eura, naplate dividendi po osnovu ostvarene dobiti privrednih društava u većinskom vlasništvu države u iznosu od 11,6 miliona eura i ostvarene naplate EU donacija u iznosu od 27 miliona eura”, piše u dokumentu.
(Portal Dan)
