Na prostoru pet nacionalnih parkova tokom 2023. godine registrovana su 53 slučaja nelegalne gradnje i drugih nedozvoljenih promjena u prostoru, što je 75,71 odsto u odnosu na 2022. godinu, navodi se u Izvještaju o stanju uređenja prostora Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma. Najviše se bespravno gradilo u NP Skadarsko jezero, a sve ove aktivnosti su evidentirane i proslijeđenje nadležnim organima na postupanje.
Kako navode u izvještaju za sve protivpravne aktivnosti sačinjeni su zapisnici o izvršenoj kontroli, kao i foto dokumentacija koja je proslijeđena na dalju proceduru službama za pravne, opšte poslove i kontrolu javnog preduzeća, nadležnom ministarstvu i komunalnim inspekcijama u Podgorici, Cetinju, Baru, Žabljaku, Plavu i Gusinju.
„Svi evidentirani slučajevi bespravne gradnje ili drugih oblika devastacije prostora su procesuirani nadležnim institucijama na dalje postupanje i odlučivanje. U NP Lovćen evidentirana su dva slučaja nedozvoljenih promjena u prostoru. Na području NP Skadarsko jezero ukupno 26 slučajeva nelegalne gradnje i drugih nedozvoljenih promjena u prostoru, a u NP Prokletije registrovano je 18 slučajeva nedozvoljene gradnje. U NP Biogradska gora evidentirana su tri slučaja nedozvoljene gradnje i na prostoru NP Durmitor tokom 2023. godine zabilježena su četiri slučaja nelegalne gradnje i drugih nedozvoljenih aktivnosti u prostoru“, navode u Izvještaju.
Kako dodaju, dozvola za privremene objekte izdato je najviše u NP Skadarsko jezero i NP Lovćen.
Na prostoru NP Lovćen, shodno izmjenama i dopunama Programa objekata privremenog karaktera za period 2020-2024. godina, u 2023. godini izdato je pet urbanističko tehničkih uslova za privremene objekte koji se nalaze u vlasništvu nacionalnih parkova, a potpisano i pet aneksa ugovora za postavljanje privremenih objekata na zemljištu u državnoj svojini za lokacije koje su u prethodnim godinama date u zakup. Uglavnom su u pitanju privremeni ugostiteljski objekti, ali i avanturistički park, dječje igralište, prodavnica i prostor za „paintball“.
Na prostoru NP Skadarsko jezero sproveden je postupak za davanje u zakup zemljišta u državnoj svojini radi postavljanja privremenih objekata na osnovu kojeg je potpisano 11 ugovora i izdat isti broj urbanističko-tehničkih uslova najpovoljnijim zakupcima. U zakup su date lokacije na kojima su uglavnom otvoreni plažni barovi i šankovi i ugostiteljske terase. Takođe su izdata tri urbanističko-tehnička uslova za postavljanje privremenih objekata na parcelama u privatnom vlasništvu.
U NP Durmitor shodno Programu objekata privremenog karaktera za period 2019–2023. godina, potpisano je 13 aneksa ugovora za postavljanje privremenih objekata na zemljištu u državnoj svojini za lokacije koje su u prethodnim godinama date u zakup, uglavnom za restorane i štandove.
U ostalim nacionalnim parkovima nije bilo zakupa.
Tokom 2023, kako navode u Izvještaju Ministarstva, ulagalo se u uređenje prostora, pa je u NP Skadarsko jezero, u skladu sa važećom izmjenom i dopunom Programa objekata privremenog karaktera za to područje za period 2020 – 2024. godine izdata su dva urbanističko-tehnička uslova za postavljanje odnosno građenje objekta privremenog karaktera na zemljištu u državnoj svojini za potrebe Javnog preduzeća.
„Kako Javno preduzeće za nacionalne parkove ni ove godine nije dobilo saglasnost od Vlade za davanje u zakup zemljišta u državnoj svojini radi postavljanja objekata privremenog karaktera, nije moglo da raspiše Javni poziv radi postavljanja objekata privremenog karaktera, te nisu izdavani urbanističko-tehnički uslovi i nije potpisan nijedan ugovor za lokacije koje se nalaze na državnom zemljištu za ovaj nacionalni park. U NP Durmitor, na prostoru Parka izdata su tri urbanističko-tehnička uslova za postavljanje odnosno građenje objekata privremenog karaktera i to: dva za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnoj svojini i jedan za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnoj svojini. Potpisano je 13 aneksa ugovora i jedan ugovor o zakupu zemljišta za postavljanje objekata privremenog karaktera za period 2019 – 2023. godina. Nakon završetka turističke sezone organizovana je akcija čišćenja rijeke Tare na lokalitetima od Žugića luke do Radovan luke. Održavan je put selo Mala Crna Gora-Sušica i Sušica-Nedajno. Oko Crnog jezera je izvršena adaptacija postojećih mostova, opravka dječjeg igrališta. Na Žugića luci je izvršena opravka kabina presvlačenje za raftere kao i postavljanje drvenih klupa i stolova. Na Šarbanu, prostoru za kampovanje je izgrađen drveni toalet“, navode u izvještaju.
Dodaju da su u NP Lovćen sprovođene aktivnosti na uređenju pješačkih, edukativnih i planinarskih staza, kao i aktivnosti na uređenju parkovskog mobilijara.
„U NP Prokletije u pripremi ljetnje turističke sezone uređene su pješačke, planinarske i edukativne staze, uređen parkovski mobilijar, postavljanje info table, kao i održavani lokalni putevi na najfrekventnijim lokalitetima na prostoru parka. Na prostoru NP Biogradska gora, aktivnosti vezane za poboljšanje turističke infrastrukture i uređenje prostora realizovane su kroz obnovu i postavljanje novih informativnih i edukativnih tabli, unaprijeđivanje centara za posjetioce, a koje su realizovane u skladu sa finansijskim planom preduzeća. Obnovljeni su zastarjeli prikazi u obliku folija na bilbordima, informativnim tablama ka Biogradskom jezeru, na edukativno rekreativnoj stazi oko jezera i na stazi “Ljeto u katunu”. Tokom godine u kontinuitetu su sprovođene aktivnosti na održavanju i unapređenju: pješačkih, biciklističkih i edukativnih staza, kao i zamjeni parkovskog mobilijara“, navode u izvještaju.
