Katkad se čini da je koronavirus uvijek korak ispred: Nove varijante smanjuju efikasnost postojećih ljekova i vakcina sa antitijelima. Ali, naučnici su možda na tragu rješenja, u obliku antitijela koje bi moglo da budu primjenjivo na sve varijante koronavirusa.
Od samog početka pandemije nove varijante Sars-CoV-2 virusa koje se stalno pojavljuju stvaraju velike probleme čovječanstvu. Ali naučnici su saopštili da su otkrili antitijelo koje bi možda moglo da ponudi efokasnu zaštitu protiv svih postojećih, ali i budućih mutacija virusa.
I ne samo to, antitijelo o kom govore je takođe efikasno i protiv drugih smrtonosnih tipova koronavirusa, poput virusa Sars-CoV, koji je izazvao pandemiju SARS-a 2002. – 2004. u Aziji, i Mers-CoV virusa, koji se pojavio u Saudijskoj Arabiji 2012., i zatim doveo do epidemije MERS-a. Čini se da je antitijelo čak efikasno i protiv nekoliko, inače bezopasnih koronavirusa, koji samo prouzrokuju prehladu.
Naučnici su već dugo u potrazi za antitijelima opšte namjene. Jedan tim sa američkog Univerziteta u Alabami koji se bavio tim istraživanjem pronašao je antitijelo označeno 1249A8 u uzorku krvi pacijenata s kovidom-19, za kog se u saopštenju kaže da „vrhunski djeluje“.
Kao i druga antitijela, i ovo napada virus ciljanjem šiljastog proteina na samom virusu, koji se nalaze na njegovoj ovojnici i kojima se virus zakači za ljudske ćelije. Međutim, za razliku od ostalih antitijela, 1249A8 za napad bira posebno slabu tačku na virusu. Naučnici su o ovom otkriću objavili rad u naučnom časopisu „PLOS Pathogens“.
Dosadašnji lekovi koji koriste antitijela i vakcine uvek su bili napravljeni da napadaju vrhove šiljastih proteina. Međutim, problem s tim je što se ta mjesta mijenjaju kako virus mutira, od varijante do varijante.
Zbog toga pojavom delte, game ili omikrona mnoga antitijela vremenom više nisu relevantna, kaže jedan od autora studije Džejms Kobi. A kako nova antitijela moraju da se razvijaju od nule, to postaje beskonačna trka. Ali 1249A8 ima drugačiji pristup i umjesto vrha cilja niže, na „stabljiku“ šiljastog proteina.
Budući da je ovaj dio gotovo identičan u svim oblicima virusa, i budući da bez njega virus ne može, to je njegova Ahilova peta.
„Postoji rizik da bi nove buduće varijante virusa mogle sasvim da zaobiđu imunski sistem, čak i kod vakcinisanih ljudi ili kod onih koji su prethodno preležali virus“, rekao je Kobi.
Zbog toga postoji opasnost da će se u budućnosti pojaviti novi sojevi virusa koji bi opet mogli da dovedu do globalne pandemije. Zato je potraga za novim ljekovima i za univerzalnim vakcinama, koje bi bile efikasne protiv bilo kog oblika koronavirusa, od ključne važnosti.
Postavlja se pitanje da li novo univerzalno antitijelo zaista može da bude rješenje kome se nadamo? Naučnici kažu da je tokom eksperimenta na životinjama antitijelo uspjelo da zaštiti miševe od zaraze.
U saradnji sa kompanijom „Aridis“, novo antitijelo, pomiješano u koktel sa drugim antitijelom, značajno je uspjelo da smanji količinu virusa u zaraženim laboratorijskim životinjama. Taj njihov koktel antitijela, nazvan AR-701, će se ubuduće koristiti za liječenje ljudi. Namijenjen je da se primjenjuje udisanjem, kao sprej za nos i da antitijelakoja pruža budu efikasna duži period, godinu dana ili više.
U međuvremenu, naučnici se nadaju da bi ovakva otkrića mogla da dovedu i do razvoja univerzalne vakcine protiv svih vrsta koronavirusa, prenosi N1 Zagreb