Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP) odbacilo je inicijativu Akcije za socijalnu pravdu (ASP) da ubrza rok za donošenje elektronskih ličnih dokumenata, što bi doprinijelo bržoj digitalizaciji zemlje, koja se poslednjih godina proklamuje kao jedan od uslova za snažniji ekonomski razvoj, prenosi portal Dan.
ASP je krajem februara uputila MUP-u inicijativu za ubrzanje roka za zamjenu starih ličnih dokumenata novim identifikacionim eID dokumetima, koji bi trebalo utvrditi najkasnije do kraja naredne 2023. godine.
Međutim, iz MUP-a navode da je Zakonom o ličnoj karti propisano da se lične karte mogu koristiti do isteka njihovog važenja, a najduže pet godina od primjene yakona, te da bi bilo kakvo skraćivanje roka iziskivalo i izmjene Zakona o ličnoj karti, a što nije predviđeno ni programom rada Vlade, niti programom rada ministarstva za 2022. godinu.
” Napominjemo da je prilikom propisivanja roka za zamjenu ličnih karata izdatih prije 30. marta 2020. godine novim elektronskim ličnim kartama, izvršena analiza dosadašnjeg iskustva i prakse, te da su uzeti u obzir i mnogi drugi faktori, kako ekonomski, tako i društveni, sljedstveno čemu je kao optimalan rok za zamjenu identifikacionih dokumenata propisan rok od pet godina, od dana početka izmjena i dopuna Zakona o ličnoj karti”, navodi se u odgovoru MUP-a.
Taj odgovor potpisuje vršilac dužnosti generalnog direktora Direktorata za upravne poslove, državljanstvo i strance Miroslav Zeković.
Kako se dalje precizira u odgovoru MUP-a, u periodu od početka izdavanja elektronskih ličnih karata, odnosno od 30. marta 2020. godine do 13. aprila 2022., broj crnogorskih državljana koji su podnijeli zahtjev za zamjenu lične karte, odnosno koji su podnijeli zahtjev za izdavanje elektronske lične karte je 192.835.
” Napominjemo da građani svoju ličnu kartu mogu zamijeniti elektronskom ličnom kartom i prije isteka propisanog Zakonom o ličnoj karzi, odnosno i prije 30. marta 2025. godine, bez obzira na to da li je rok važenja lične karte istekao”, navodi se u odgovoru.
Iz ASP su za “Dan” rekli da se na ovaj način pokazuje izostanak jače spremnosti vladinih izvršnih organa da doprinesu bržem stvaranju Crne Gore kao digitalnog društva, već da su njihove najave u tom smislu do sada bile obično floskule i na nivou retorike.
Elektronske lične karte imaju nacionalne identifikacione brojeve, koji je jedinstven za svakog korisnika, te ona služi kao validan dokument u elektronskom prometu. Međutim, prethodni uslov je da na nivou zemlje postoje umrežene baze podataka, koje bi imale te nacionalne identifikacione brojeve svakog građanina, a što sada nije slučaj.
Vlada zaustavlja digitalizaciju
Iz ASP su naglasili da je manjinska vlada koja je, kako kažu, izabrana na neustavan način, nedavno povukla inovirani zakon o elektronskom dokumentu, koji je utvrdila ranija vlada.
” Javnost nije čula valjane razloge za povlačenje zakonskog akta, ali će to nesporno uticati na tempo digitalizacije u zemlji i stvaranje Crne Gore kao digitalnog društva”, smatraju u ovoj nevladinoj organizaciji.
ASP je ranije ukazala da je javna administracija nespremna za ovaj proces, gdje se dobar dio podataka i dalje razmjenjuje na tradicionalan način – na papiru ili u fizičkom skladištu podataka, dok katalog e-usluga nije izrađen. U upravi ne postoje e-servisi petog nivoa usluga, što podrazumijeva potpunu onlajn uslugu.
ASP je nedavno izradila set preporuka za unapređenje digitalizacije u zemlji i dostavila ih na relevantne adrese na zakonodovanom i izvršnom nivou, kao i lokalnim samoupravama i dijelu predstavnika međunarodne zajednice u zemlji.
