Elektroprivreda Crne Gore (EPCG) podnijela je tužbu Upravnom sudu kojim se traži poništenje rješanja Agencije za zaštitu konkurencije (AZK) da je kupovina imovine bivše Željezare Nikšić bila nezakonita državna pomoć učinjena njenim prodavcima “Toscelik Profil VE SAC Endustrisi” iz Turske i “Toscelik Alloyed Engineering Steel” iz Podgorice.
EPCG je za imovinu Željezare od oko milion kvadratnih metara zemljišta i 220 hiljada kvadrata objekata, ovim kompanijama, u januaru prošle godine platila 20 miliona eura, ali je naknadno zbog neuklanjanja otpada cijena smanjena za pola miliona.
AZK je kupovinu imovine Željezare proglasila nezakonitom državnom pomoći, jer smatraju da su prekršena evropska pravila o ograničavanju državne pomoći za proizvođače čelika time što je imovina kupljena od proizvođača čelika iz Turske koji je bio vlasnik nikšićke fabrike.
Agencija je naložila EPCG da u roku od dva mjeseca utvrdi iznos državne pomoći, odnosno razliku između kupoprodajne i tržišne cijene imovine, kao i da u roku od četiri mjeseca preduzme mjere da prodavac vrati razliku u novcu sa kamatama.
Iz EPCG u tužbi, u koju su “Vijesti” imale uvid, navode da je sporno rješenje donijeto uz povrede pravila postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđeno činjenično stanje i uz pogrešnu primjenu materijalnog prava.
Rješenje nejasno napisano
Iz EPCG smatraju da se u dispozitivu rješenja pojmovi “nezakonita” i “neusklađena” upotrijebljeni na način da ostaje nejasno da li nalozi koji se daju njihovoj kompaniji proizilaze iz činjenice da je navodna državna pomoć nezakonita ili neusklađena, jer članovi 25 i 26 Zakona o kontroli državne pomoći, na koje se AZK poziva, obavezuju na precizno razlikovanje ove dvije situacije.
“Nadalje, dispozitiv je pored toga što je nerazumljiv ujedno i neizvršiv jer se dispozitivom ne može paušalno i neodređeno nalagati bilo kakva obaveza, kao što se u stavu 2 nalaže preduzimanje mjera neophodnih za povraćaj (navodno) neusklađene državne pomoći. Obveznik (EPCG) se na ovaj način dovodi u situaciju da i pored najbolje volje da postupi po nalogu zapravo uopšte ne zna šta konkretno i kako treba da uradi, a da bi situacija bila još apsurdnija dovodì se u situaciju da ako i iznađe neki, po njegovom mišljenju najsvrsishodniji i najefikasniji model da postupi, taj model bi kao takav opet bio predmet ocjene AZK. Slično, u stavu 3, potpuno je nejasan način na koji treba utvrditi iznos (navodno) neusklađene državne pomoći jer se iz dispozitiva može samo pretpostaviti da se radi o navodnoj razlici izmedu plaćene cijene i vrijednosti kupljene imovine”, naveli su iz EPCG.
Uprava za imovinu procijenila vrijednost
Oni u obrazloženju tužbe kažu i da su prije kupovine imovine Željezare angažovali Upravu za imovinu da procijeni njenu vrijednost, i da je ona po toj analizi bila vrednija nego što su platili, pa im, kako navode, nije jasno iz kojih razloga Agencija sada nalazi da je neophodno angažovanje bilo kakvih nezavisnih stručnjaka.
AZK je u rješenju navela da ona nije u obavezi da utvrdi iznos nezakonite državne pomoći. Iz EPCG smatraju da je Agencija bila dužna da sprovede vještačenje koje bi se baziralo na podatke u spisima predmeta za koje AZK “na neobjašnjiv način tvrdi da ih nema”.
Iz ove kompanije navode i da se AZK selektivno poziva na propise i praksu Evropske komisije i Suda pravde Evropske unije, kao i da “nikakvo pravno lice ili privredno društvo ne može biti obveznik ovakvog naloga, već to može biti isključivo biti država”.
“A i ako se uzme za ispravno stanovište (a koje iz opisanih razloga nikako ne može biti ispravno!) da tužena nije u obavezi odrediti tačan iznos koji treba povratiti, onda je svakako bila u obavezi u dispozitivu odrediti metodu za kvantifikovanje iznosa državne pomoći (i ovo proizilazi iz presude Suda pravde Evropske unije od 13. 2. 2014. godine, u predmetu Mediaset, C- 69/13, ECU:EU:C:2014:71, na koju se tužena takođe selektivno poziva)”, navedeno je u obrazloženju tužbe.
EPCG nema ovlašćenja za povrat novca
Iz EPCG ukazuju da se “najznačajnija nerazumljivost, protivrječnost, pa i neizvršivost dispozitiva” iz rješenja AZK ogleda u tome što se ova kompanija obavezuje da sačini plan povraćaja (navodno) neusklađene državne pomoći, sa mjerama i rokovima za realizaciju, “pri čemu se gubi iz vida da (navodnu) pomoć treba da vrate druga privredna društva, od kojih je jedno u postupku dobrovoljne likvidacije “Toscelik Alloyed Engineering Steel” iz Podgorice, a drugo “Toscelik Profil VE SAC Endustrisi” je osnovano i posluje u skaldu sa zakonima i propisima Republike Turske.
“Postavlja se pitanje sa kojim pravom i sa kojim ovlašćenjima Elektroprivreda može bilo koga obavezati na bilo kakvo postupanje, a pogotovo sa kojim pravom i sa kojim ovlašćenjima može naloženo prinudno sprovesti”, navedeno je u obrazloženju tužbe.
Iz EPCG ukazuju i da Agencija “zapravo zbog puke pretpostavke da je (navodna) državna pomoć neusklađena urušava Elektroprivredi jedan od najvećih poslovnih poduhvata u prethodnih par decenija, pa se postavlja logično pitanje ko će i na koji način, pored manje bitnih, ali ne malih, troškova ponovnih procjena, Elektroprivredi nadoknaditi štetu koja se mjeri desetinama miliona eura zbog uništenog projekta (pa i poljuljanog poslovnog ugleda), ukoliko se u krajnjem pokaže da (navodna) državna pomoć nije bila neusklađena”.
Iz ove kompanije navode i da je njima u toku postupka uskraćeno pravo na izjašnjenje, da Obavještenje o rezultatima ispitnog postupka ne sadrži bilo kakve rezultate ispitnog postupka, kao i da su ignorisani svi njihovi navodi.
Iz ove kompanije navode da Agencija problematizuje procijenjenu vrijednost kupljene imovine pozivajući se na spor nad objektom od 86 kvadratnih metara, što je “na nivou statističke greške u odnosu na ukupnu kupljene površinu objekata 224.250 kvadrata, bez zemljišta”.
Ocjenama Agencije nanijeta šteta kompaniji
Iz ove kompanije su saopštili i da oni ne mogu biti davalac državne pomoći jer ostvaruje prihode od obavljanja registrovanih djelatnosti na slobodnom tržištu, i ne raspolaže sredstvima javnih prihoda koji su po definiciji prihodi države kojim se finansira javna potrošnja.
“Donošenjem nezakonitog rješenja, tužena (AZK) je već nanijela nemjerljivu štetu EPCG, stvarajući pravnu nesigurnost nametanjem nezakonitih ograničenja poslovne sposobnosti što ima direktne negativne reperkusije na tekuće i buduće poslovanje”, piše između ostalog u obrazloženju tužbe.
Iz EPCG navode da Agencija, i pored predočenih dokaza, na kraju istrajava na konstataciji da kompanija raspolaže sredstvima javnih prihoda, koje je dobila po osnovu odluke Vlade o kupovini sopstvenih akcija.
“Neprihvatljiva je ovakva pravna gimnastika tuženog organa, budući da prihod EPCG po osnovu otuđenja sopstvenih akcija nije niti je mogao biti namjenski prihod, niti je tim prihodom, niti na osnovu tog prihoda, zaključena sporna transakcija. Utoliko prije, jer tužena neobrazloženim insistiranjem na tvrdnji da je uzrok kupovine predmetne imovine prodaja sopstvenih akcija, konstruiše egzemplarnu logičku grešku u uzročno-posljedičnoj vezi”, kazali su iz EPCG.
