Fond penzijskog i invalidskog osiguranja (PIO), obavljajući svoju osnovnu aktivnost isplate prava korisnicima po osnovu penzijskog i invalidskog osiguranja, za period januar-avgust isplatio je 357.638.906 eura ili 97,49 odsto ukupnih rashoda Fonda. Za isti period ukupni rashodi Fonda PIO iznosili su 366.850.826 eura, kazali su za “Dan” iz Fonda PIO. Napomenuli su da je Fond PIO isplatio i 6.065.010 eura korisnicima najniže penzije i korisnicima privremene naknade (40.446 korisnika) u iznosu od 150 eura.
“Prihodi od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za period januar-avgust ostvareni su u iznosu od 317,77 miliona i veći su za 36,55 odsto ili 85,1 milion eura u odnosu na uporedni period prethodne godine. Razlika između ukupnih rashoda Fonda PIO i ukupnih izvornih prihoda za period januar-avgust 2023. godine bio je 48.061.735 eura ili 13,10 odsto, koji su shodno zakonskim propisima obezbijeđeni iz opštih prihoda budžeta. Navedeni iznos je manji za 26,34 odsto u odnosu na period januar-avgust 2022. godine, kada je iznosio 65.251.362 eura. Učešće nedostajućih izvornih sredstava za period januar-avgust 2023. godine smanjeno je za 8,72 odsto u odnosu na uporedni period, kada je iznosilo 21,82 odsto”, precizirali su iz Fonda, čiji je direktor Ranko Aligrudić.
Istakli su da bi, na osnovu sadašnjih pokazatelja i dostupnih parametara, deficit do kraja godine trebalo da se kreće oko 10 odsto od planiranog budžeta Fonda.
“Ukupni rashodi Fonda PIO CG za period januar-avgust 2023. godine veći su za 22,69 odsto u odnosu na uporedni period prethodne godne, a povećanje ukupnih izvornih prihoda 36,37 odsto za posmatrani period. Shodno tome došlo je do smanjivanja učešća opštih prihoda u ukupnim rashodima. Pretpostavljamo da su razlozi za navedeno povećan broj zaposlenih, povećanje zarada primjenom kolektivnih ugovora i postrožene mjere fiskalne politike i fiskalne discipline”, kazali su iz Fonda.
Nedavno je najavljeno povećanje penzija od oktobra za pet odsto. Iz Dana su pitali hoće li se uvećanje penzija moći finansirati bez usvajanja rebalansa budžeta, koji je predložen Skupštini polovinom maja.
“Prema informacijama kojima raspolažemo, Ministarstvo finansija je podnijelo predlog za rebalans budžeta Fonda PIO, na inicijativu Fonda. Potreba za rebalansom budžeta neće ugroziti redovnost isplate uvećanih penzija”, naveli su iz Fonda.
Prema statističkim podacima za avgust 2023. godine (penzija isplaćena u septembru 2023. godine), Fond PIO isplaćuje prava za ukupno 123.791 korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, koji su to pravo ostvarili shodno Zakonu o PIO ili primjenom međunarodnih sporazuma o socijalnom osiguranju zaključenih od strane Crne Gore. Navedeni broj obuhvata 114.230 korisnika prava u Crnoj Gori i 9.561 korisnika prava u inostranstvu.
“Od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 110.333 su penzionera, a 3.897 korisnika ostalih prava iz PIO (tjelesno oštećenje,tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada, dodatak na spomenicu). Strukturu ukupnog broja penzija u Crnoj Gori čine starosne 65.150 ili 59,05 odsto, invalidske 16.990 ili 15,40 odsto i porodične 28.193 ili 25,55 odsto. Van Crne Gore isplaćuje se 9.490 penzija i 71 ostalih prava. Broj penzionera u Crnoj Gori uvećan je 0,28 odsto u tekućem mjesecu u odnosu na decembar prethodne godine”, naveli su iz Fonda.
Prosječna penzija 405,88 eura
Iznos najniže penzije propisan je Zakonom o PIO, na način da najniža vrijednost ličnog koeficijenta može iznositi najmanje 0,5. Shodno navedenom, najniža penzija na današnji dan iznosi 282,07 eura i primaju je 40.402 korisnika ovog prava, kazali su iz Fonda.
“Broj korisnika najniže penzije nakon primjene usklađivanja penzija biće neznatno promijenjen, u zavisnosti od broja podnijetih zahtjeva za ostvarivanje prava”, naveli su iz Fonda.
Prema podacima koji se odnose na isplatu penzija u septembru (za avgust 2023. godine), prosječna penzija iznosi 405,88 eura. Nakon redovnog i vanrednog uvećanja penzije koje će se sprovesti tokom isplate penzije za septembar, očekujemo da će prosječna penzija iznositi oko 426 eura.
Tražili da se usklađivanje vrši kvartalno
Fond PIO smo pitali i da li su tražili izmjenu zakona o PIO u dijelu usklađivanja penzija, koji se vrši na četiri mjeseca.
“Sadašnje zakonsko rješenje predviđa usklađivanje prava iz PIO tri puta godišnje: 1. januara, 1. maja i 1. septembra, na osnovu podataka iz prethodnog kvartala u odnosu na kvartal koji mu prethodi. Kako periodi poređenja (kvartalni) ne odgovaraju četvoromjesečnom usklađivanju, Fond PIO CG je blagovremeno podnio inicijativu Ministarstvu rada i socijalnog staranja kao nadležnom ministarstvu, koje je bilo u obavezi da ovu inicijativu procesuira prema Skuštini, koja je jedina nadležna za izmjene zakonskih propisa”, poručili su iz Fonda.
(Portal Dan)