Za razvoj cjelogodišnje turističke sezone u Crnoj Gori stoji ključni izazov – avio-saobraćaj, žila kucavica naše turističke industrije, ocijenjeno je iz Privredne komore (PKCG).
Sekretarka Odbora udruženja turizma i ugostiteljstva PKCG, Sanja Marković, ocijenila je da avio-saobraćaj nije samo način prevoza, već vitalna karika koja određuje dinamiku i privlačnost destinacije, prenosi Pobjeda.
Posebno se ističe značaj low cost kompanija, pionira pristupačnih putovanja, koje ne samo da otvaraju vrata brojnim putnicima, već postaju neophodni katalizatori razvoja turizma. Odbor udruženja turizma i ugostiteljstva Privredne komore Crne Gore prepoznaje ključnu ulogu ovog trenutka i proaktivno radi na oblikovanju strategija koje će inkorporirati lou kost model u temelje crnogorskog turizma.
Uprkos izazovima, naglašavaju potrebu za hitnim usvajanjem sveobuhvatne strategije razvoja avio-saobraćaja, koja će postaviti smjernice za održivu transformaciju turističkog sektora.
Marković je navela da svako planiranje i donošenje odluka o državnim podsticajnim i drugim mjerama, koje se posebno tiču avio-saobraćaja u Crnoj Gori, trebalo bi, prije usvajanja i eventualne realizacije, razmotriti sa turističkom privredom.
Marković je pozvala na promišljenu akciju, predstavljajući avio-saobraćaj ne samo kao logistički izazov, već kao kamen temeljac novog poglavlja u razvoju crnogorskog turizma.
“Planiranje i donošenje odluka o državnim podsticajnim i drugim mjerama, koje se posebno tiču avio-saobraćaja u Crnoj Gori, trebalo bi, prije usvajanja i eventualne realizacije, razmotriti sa velikim hotelskim kompanijima. Ovdje se posebno misli na strategiju funkcionisanja nacionalne avio-kompanije, politiku saradnje sa low cost kompanijama, organizaciju čaret letova, poslovanje i politiku cijena Aerodroma Crne Gore”, poručila je Marković.
U tom smislu, kako je dodala, predlog podsticajnih mjera može uključivati ukidanje aerodromskih i drugih taksi van glavne sezone kako bi se privukli turisti i putnici koji putuju izvan perioda najveće gužve, uvođenje posebnih benefita za povećanje dostupnosti avio-prevoza tokom vansezonskog perioda, uvođenje podsticaja za avio-prevoznike koji lete tokom cijele godine, kao što su posebni popusti i dodatni sadržaji i usluge na aerodromima, osigurati 24-satni rad aerodroma tokom cijele godine za aerodrom u PG koji ima potencijal za neprekidan rad, a ima i dovoljan broj zaposlenih.
I dok Vlada razmatra treba li aerodrome reformisati ili ih staviti pod koncesiju u susjednoj Tirani imaju 94 odlazećih i isto toliko dolazećih letova u toku 24 sata, dok je u Crnoj Gori u jeku sezone taj broj 21. Na aerodromu Nikola Tesla u Beogradu za 24 sata je 125 odlazećih i 124 dolazeća leta.
Crnogorski aerodromi su nakon ljeta povećali takse avio-prevoznicima – niskobudžetne kompanije Rajaner i Vizer ukinule su nekoliko linija koje su Crnu Goru povezivale sa evropskim destinacijama – i onemogućili da turisti sa emitivnih tržišta dođu za zimsku sezonu.
Kada je riječ o prioritetima u kontekstu otvaranja novih ruta na vrhu liste pomenutih turističkih poslenika našla su se tradicionalna tržišta poput Njemačke, Francuske, Ujedinjenog Kraljevstva, Austrije, Rusije i Ukrajine, ali i tržišta poput Mađarske, Češke, Poljske, Italije, Rumunije, zemalja Beneluksa, Skandinavije, pa i nekih udaljenih tržišta poput Izraela, Jordana, Azerbejdžana, Egipta, Turske i zemalja Golfskog zaliva.
“Moderne tehnologije i digitalni marketing omogućili su nam da brzo i veoma često u posljednjem trenutku realizujemo savremene marketinške aktivnosti koje su nam pomogle u ostvarivanju rezultata. Efikasnost bi bila značajno bolja ako bi turistička privreda imala unaprijed definisan plan i koordinisane aktivnosti na nivou Crne Gore kao jedinstvene destinacije”, objasnila je Marković dodajući da hoteli sagledavaju dugo izazov s kojim se srijeću, a odnosi se na snažnu sezonalnost.
Ona je navela da kroz poslovne asocijacije, direktnu komunikaciju sa aerodromima i NTO ukazuju na izazov ali i predlažu moguća rješenja u cilju snažnijeg poslovnog rezultata. Ipak, još se ostaje na razumijevanju izazova svih aktera u dijalogu.
Na poboljšanje avio-povezanosti Crne Gore sa Evropom treba snažno da utiče i nacionalna avio-kompanija Air Montenegro i prilikom definisanja prioritetnih tržišta i strateških ruta mora biti partner crnogorskoj turističkoj privredi.
Promjene koje su se desile sa gašenjem prethodnog nacionalnog avio-prevoznika, kao i početne razvojne faze novog nacionalnog avio-prevoznika, još ne ukazuju na inventivnost ili inicijativu za saradnjom, tačnije na modelovanju privatno javnog partnerstva koje bi donijelo rezultate svima.
Ona je rekla da smanjenje intenziteta saobraćaja kompanije Air Montenegro ima za posljedicu neuspostavljanje redovnih linija ka Zapadnoj Evropi tokom zimske sezone, a samim tim utiče na dostupnost destinacije i smanjenje turističkog prometa.
“Vidimo učešće poslovnih asocijacija kao ključnog medijatora-posrednika u cilju osnaživanja dijaloga, razmjene i potencijalnog sagledavanja win-win solucije. Ono što je ključno jeste da povećanje letova zahtijeva izradu strategije na nacionalnom nivou, planiranje, resurse i dugoročni pristup. Važno je da strategija bude fleksibilna kako bi se prilagođavala promjenama u avio-industriji i promjeni stanja na tržištu”, poručila je Marković.
Ona je dodala da je Crna Gora dominantno avio-destinacija jer je udaljena od važnih emitivnih tržišta, te je od značaja za njeno pozicioniranje, kao turističke destinacije, postojanje direktnih avio-linija, redovnih, čarter i niskotarifnih avio-kompanija ka važnim emitivnim tržištima širom Evrope i od njih.