Nacionalna aviokompanija Air Montenegro raspisala je javni poziv za uzimanje u zakup sa posadom jednog aviona kapaciteta u prosjeku 100 sjedišta, na period od prva tri mjeseca naredne godine, kao i javni poziv za uzimanje u višemjesečni zakup sa posadom još dva aviona kapaciteta od 100 do 180 sjedišta za narednu ljetnju IATA sezonu koja počinje 31. marta i traje do 31. oktobra.
Ove informacije su potvrđene “Vijestima” u menadžmentu nacionalnog avioprevoznika.
“Raspisan je javni poziv za nabavku aviona tipa Bombardier CRJ900 ili Embraer E190/195 na principu ‘wet lease’ za period 1. januara do 31. marta 2024. godine, jer u tom periodu oba aviona u floti Air Montenegra sukcesivno, jedan za drugim idu na redovni servis, tako da nam je potreban dodatni avion da bismo obavili planirani saobraćaj u ovom periodu”, rečeno je “Vijestima” u kompaniji.
Avion tipa Bombardier CRJ-900, zavisno od konfiguracije, može da primi od 76 do 90 putnika, dok je kapacitet E-190/195 od 104 do 116 putnika. Avioni kanadskog proizvođača Bombardier nikad do sada još nisu letjeli ni za Air Montenegro, niti za bivšeg crnogorskog avioprevoznika Montenegro Airlines, dok domaći prevoznik ima ogromno iskustvo sa korišćenjem aviona brazilskog proizvođača Embraer.
Air Montenegro od svog osnivanja raspolaže flotom od samo dva Embraera E-195, kapaciteta po 116 sjedišta, pa kada neki od njih iz bilo kojih razloga (redovnih tehničkih pregleda i servisa ili vanrednih okolnosti) ispadne iz saobraćaja, to se mora nadoknaditi uzimanjem u zakup trećeg aviona od neke strane kompanije. Probleme te vrste, ali i potrebu za dodatnim prevoznim kapacitetom koji im se javlja tokom ljetnje sezone, Air Montenegro je do sada rješavao uzimanjem u višemjesečni zakup dodatnih aviona – za ljeto 2022. od kompanija iz Hrvatske i Njemačke, a za ovu sezonu od partnera iz Ukrajine i Litvanije. Ovi avioni uzimani su u “wet lease” aranžmane o zakupu (ACMI) koji podrazumijevaju zakup aviona sa posadom, u kojem zakupodavac pokriva i troškove osiguranja i održavanje vazduhoplova, a zakupac plaća ugovorenu zakupninu obračunatu po tzv. blok-satu letjenja, gorivo, aerodromske usluge i aeronautičke takse.
I dok Air Montenegro mora na ovakav način da premošćava probleme sa malom sopstvenom flotom, u Podgorici još od decembra 2020. kada je prizemljen bivši nacionalni avioprevoznik Montenegro Airlines, leži i propada treći i najnoviji Embraer E-195 (40-AOC) koji je nekada letio u floti te kompanije, a koja ga je u najvećoj mjeri već i otplatila brazilskoj banci BNDS. Montenegro Airlines je za taj avion Brazilcima otplaćujući kredit već dao oko 38 miliona dolara, pa je BNDS banka ponudila crnogorskoj Vladi da za dodatnih 5,3 miliona dolara otkupi ovaj E-195 u koji bi nakon toga trebalo uložiti više od osam miliona dolara da bi se 40-AOC vratio u plovidbeno stanje. U protivnom, država će po ugovoru iz 2010. godine morati da vrati ovaj avion Brazilcima u plovidbenom stanju, čime će izgubiti ne samo 38 miliona dolara koliko je otplaćujući kredit, već BNDS-u dao Montenegro Airlines, već i dodatnih 12 miliona dolara koliko se procjenjuje da je potrebno uložiti u 40-AOC da bi se on doveo u plovidbeno stanje prije vraćanja Brazilcima. Namjeru Vlade da za 5,2 miliona dolara iz budžetskih rezervi kupi ovaj avion, osujetila je zaštitnica imovinsko-pravnih interesa Crne Gore Bojana Ćirović koja iz formalno-pravnih razloga nije dala zeleno svjetlo na ovaj aranžman, pa bi sada Crna Gora mogla ostati i bez aviona i bez desetostruko većeg iznosa novca od onog za koji je 4O-AOC namjeravala da kupi država.
“U cilju povećanja kapaciteta u sezoni ljeto 2024. raspisani su javni pozivi za zakup aviona tipa Airbus A320 u “wet lease”, a i za zakup aviona manjeg kapciteta, tipa Embraer E190/195”, navel isu iz Air Montengra.
A320 može prevesti do 180 putnika i taj tip aviona Air Montenegro već dvije godine zaredom koristi u špicu sezone, prvenstveno u svom čarter saobraćaju. Ove sezone je takav avion (LY-FJI) uzet u wet lease od litvanske ACMI kompanije Heston Airlines i on još leti za Air Montenegro po ugovoru koji ističe 31. oktobra u ponoć.
Ugovor o ovosezonskom zakupu sa posadom jednog aviona tipa E-190 sa ukrajinskom kompanijom WindRose Airlines, istekao je 30. septembra i taj avion (UR-EMA) je 1. oktobra vraćen vlasniku.
Letovi iz Tuzle neizvjesni
Aerodrom Tuzla koji je za predstojeću zimsku sezonu ostao bez tamošnje baze i brojnih letova mađarskog loukostera Wizz Air, ponudio je Air Montenegru subvencviju od skoro 1,3 miliona eura za to da crnogorski prevoznik ove zime bazira jedan svoj avion E-195 sa posadom u Tuzli i iz tog grada obavlja redovan saobraćaj na dvadestak letova sedmično sa gradovima u Danskoj, Švedskoj, Njemačkoj, Austriji, Holandiji i Turskoj.
“Međutim, kako su vazduhoplovne vlasti Njemačke, Danske, Švedske i Austrije odbile da izdaju dozvole da jedan prevoznik koji nije iz EU leti iz BiH ka tim EU državama, te su dozvole dale samo Holandija za liniju Tuzla – Mastriht i Turska za liniju Tuzla – Istanbul, od saradnje Air Montenegra sa aerodromom Tuzla najvjerovatnije neće biti ništa”, navodi izvor “Vijesti” koji je upućen u ova dešavanja.
Kako je objasnio, crnogorskoj kompaniji ne isplati se da šalje svoje avione iz Tivta ili Podgorice gdje su oni stalno bazirani dva puta nedjeljno prazne za Tuzlu, odakle bi oni onda obaviljali letove za Holandiju i Tursku, jer su ti tzv. ferry letovi veoma skupi.
“Bazirati jedan od svoja dva aviona u Tuzlu samo radi ukupno četiri sedmična leta za Air Montenegro ne dolazi u obzir jer bi time kompanija izgubila osnov za korišćenje postojeće podsticajne šeme koju joj daju Aerodromi Crne Gore, jer kompanija po jedan od svojih aviona bazira u Podgorici i Tivtu i tako stiče pravo na značajne popuste u aerodromskim uslugama.
Isto tako, Air Montenegru bi bilo vema komplikovano ili skoro neizvodljivo saobraćaj iz Tuzle za Holandiju i Tursku organizovati kao tzv. vezane letove za neku od destinacija sa kojima oni već lete iz Podgorice”, objasnio je izvor “Vijesti”. Iz nacionalne aviokompanije su kazali da još uvijek nemaju finalne informacije da li će uspostaviti linije iz Tuzle ka drugim evropskim gradovima.
“Trenutno i dalje procjenjujemo situaciju, te će uspostavljanje linija zavisiti od mnogih faktora, od dozvola za letove ka inostranim aerodromima, našeg rasporeda letjenja i slično. Za sada postoje dozvole za letjenje samo ka Holandiji i Turskoj, a za mnoge druge evropske države smo dobili negativan odgovor, što svakako utiče na finalnu odluku o uspostavljanju letova i njihovu isplativost”, pojasnili su iz kompanije.
Za zimsku sezonu treba avion kapaciteta do 100 sjedišta, a za ljetnju dva aviona kapaciteta od 100 do 180 sjedišta
