Vijesti o širenju novog respiratornog virusnog oboljenja u Kini odjeknule su u svjetskim medijima prije četiri godine, baš u novembru, što je bio uvod u pandemiju kovida 19.
Ove godine se svijet, makar na prvi pogled, susreće sa sličnim zabrinjavajućim informacijama, nakon što je kinesko Ministarstvo zdravlja 13. novembra prijavilo oštar rast broja slučajeva respiratornih oboljenja nalik gripu od početka oktobra, pretežno kod djece.
Simptomi uključiju groznicu, upalu pluća bez kašlja i čvoriće na plućima, koje su obično rezultat prethodne infekcije.
Početak panike
Za sada nema prijavljenih smrtnih slučajeva, niti postoji zvaničan broj oboljelih, mada je jedna bolnica u Pekingu prijavila da dnevno prima 1.200 sa ovim simptomima, piše Al Džazira. Takođe je primjetno da djeca sve više odsustvuju sa nastave, a prijavljeni su i slučajevi da se cijela odjeljenja raspuštaju na nedjelju dana, ako je neko od đaka bolestan.
U jednoj djeečjoj bolnici u Pekingu je nekoliko roditelja kazalo agenciji AFP da njihova djeca imaju mikoplazma pneumoniju, koja je čest uzrok upale pluća kod djece i koja se lako liječi antibioticima.
Povodom svega ovoga se oglasila i međunarodna medicinska zajednica ProMED, koja je krajem 2019. podigla uzbunu zbog epidemije tada nepoznatog virusa u Vuhanu, upozoravajući na sve veći broj medijskih izvještaja o nedijagnostikovanim upalama pluća među djecom na sjeveru Kine.
Tajvanska televizija FTV News je izvijestila da su dječije bolnice u Pekingu, Liaoningu i drugim gradovima na sjeveru “pretrpane bolesnom djecom” i da se roditelji pitaju da li vlasti “prikrivaju epidemiju”.
Razlike u odnosu na početak pandemije kovida
Poslije onoga što odigralo od 2020. sve do postepenog popuštanja antiepidemijskih mjera i lokadauna, jasno je zašto smo svi osjetljivi na ovakve vijesti, ali postoje jako bitne razlike u odnosu na početak globalne zdravstvene krize koja je ostavila dubok trag na cijelu planetu.
Prema prvim informacijama uzrok bolesti ovaj put nije novi misteriozni koronavirus, već je, sudeći po kineskim zdravstvenim službama, u pitanju kombinacija nekoliko dobro poznatih faktora: obustavi strogih antiepidemijskih mjera, početku sezone prehlada i cirkulaciji patogena uključijući grip, upalu pluća zbog mikoplazme, respiratornog virusa RSV, ali i virusa SARS-CoV-2.
Ipak, kineski zvaničnici i dalje tvrde da situacija nije u potpunosti jasna, kao i da “malo toga” sugeriše da je bolest uzrokovana nepoznatim virusom.
To se nalazi i u izvještaju koji je Kina uputila Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji u kojem se naglašava da nije otkrivena nijedna “neobična ili nova bolest”.
“Kineske zdravstvene vlasti nisu prijavile nikakve promjene u manifestaciji bolesti”, saopštila je SZO i dodala da su kineski zvaničnici kazali da porast broja pacijenata nije preopteretio bolnice.
Takođe, rast broja oboljelih (tzv. spajk) nije toliko oštar kao što je to bio slučaj sa početkom pandemije kovida 19, saopštila je SZO i dodala da nisu pronađeni novi patogeni u najskorijim slučajevima.
Kina je sredinom oktobra prvi put počela da prati mikoplazma pneumoniju, dodaje SZO.
Mišljenja stručnjaka
Prema mišljenju eksperata ove organizicije, postoji samo ograničen pristup detaljnim informacija, neophodnim da bi se u potpunosti procijenio rizik od prijavljenih slučajeva respiratornih bolesti kod djece. Situaciju otežava i prognoza da bi dolaskom zime trebalo je očekivati porast broja oboljelih.
Nekoliko stračnjaka se slaže sa kineskom procjenom da je dolazak zime, kraj kovid ograničenja i nedostatak prethodnog imuniteta kod djece kao vjerovatan uzrok porasta infekcija.
“Pošto je Kina iskusila daleko duže i oštrije zatvaranje nego maltene bilo koja druga zemlja na svijetu, očekivalo se da bi ti izlasci iz karantina u talasima mogli biti od značaja u Kini”, rekao je Fransoa Balu sa Univerzitetskog koledža u Londonu, prenosi France24.
Osim ako se ne pojave novi dokazi koji ukazuju na suprotno, “nema razloga da se sumnja na pojavu novog patogena”, dodao je on.
Pol Hanter sa britanskog Univerziteta Istočna Anglija naglasio je da trenutno ima premalo informacija da bi se uspostavila konačna dijagnoza.
“Međutim, sveopšte gledano, ovo mi ne zvuči kao epidemija zbog novog virusa. Da jeste, očekivao bih da vidim mnogo više infekcija kod odraslih. Nekoliko infekcija prijavljenih kod odraslih ukazuje na postojanje imuniteta od prethodnog izlaganja”, dodao je on.
Ketrin Benet sa australijskog univerziteta Dikin istakla je da su mala djeca u školama u Kini provela skoro pola svog života bez izloženosti uobičajenim patogenima, pa stoga nemaju isti nivo imuniteta.
Iako je teoretski moguće prisustvo novog patogena, bez dodatnih informacija se nameće zaključak da bi epidemija mogla biti posljedica postojećeg, ali mutiranog patogena sa modifikovanim karakteristikama i težinom simptoma, smatra profesor zdravstvene politike i istraživanja Lait Abu-Radad iz Katara.
Mjere u pogođenim oblastima i preporuke stanovništvu
Kineske vlasti su na konferenciji za novinare rekle da postoji potreba za pojačanim nadzorom nad bolestima i jačanjem kapaciteta zdravstvenih sistema.
SZO i ljekari u Kini savjetovali su stanovnicima ove zemlje da pojačaju mjere opreza koje su prktikovali tokom pandemije, kao što su rigorozno pranje ruku, nošenje maski i distanciranje.
U provinciji Liaoning, veliki broj ljudi je čekao u redovima, u bolnicama tradicionalne kineske medicine, dok su pacijenti u Dečjoj bolnici u Dalianu morali da čekaju na pregled dva sata, navodi se u izveštaju ProMED-a.
Iako je medicinsko osoblje zabrinuto zbog porasta broja infekcija kod osoba mlađih od 18 godina, takođe ih brinu posljedice po ranjivu populaciju kao što su starije osobe i trudnice, navodi se u izvještaju Al Džazire.
Veliki broj oboljele djece mogao bi, prema mišljenju kineskih stručnjaka, da sugeriše da starije osobe imaju imunitet na patogen koji je široko raširen i da je vjerovatno u pitanju respiratorni virus RSV. Vakcina protiv ovog patogena je dostupna, što umanjuje brigu zdravstvenih zvaničnika.
SZO je preporučila da stanovnici pogođenih oblasti poštuju uobičajena pravila kako bi izbjegli respiratorne bolesti. To uključuje vakcinaciju i izolaciju ako se pojave simptomi, ali i redovno testiranje ili nošenje maske ako to bude neophodno.
